Günlük Sofra Notları Yazılar

Hortladın Ne Demek? Toplumsal Yapılar ve İnsani Etkileşimler Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Toplumların nasıl işlediği, bireylerin toplumsal normlara nasıl uyum sağladığı ve bu dinamiklerin zamanla nasıl şekillendiği, beni her zaman derinlemesine düşünmeye sevk etmiştir. Bir araştırmacı olarak, insanların toplumda yer edinme çabalarını ve bunun sonuçlarını anlamaya çalışırken, dilin ve kelimelerin de büyük bir rol oynadığını fark ettim. Dil, sadece iletişim aracı değil, aynı zamanda bir toplumun kültürel pratiklerini, normlarını ve değerlerini yansıtan güçlü bir araçtır. Bu yazıda ele alacağımız “hortladın” kelimesi de, modern toplumda karşılaşılan toplumsal gerilimleri, bireylerin birbirleriyle etkileşimlerini ve cinsiyet rollerinin nasıl şekillendiğini anlamamıza yardımcı olabilir. “Hortladın” ifadesi,…

Fethiye Karaot Plajı Ücretli Mi? Geleceğin Plajı Nasıl Olacak? Fethiye Karaot Plajı, belki de bugüne kadar herkesin keşfetmeye çalıştığı, doğal güzellikleriyle büyüleyen sakin bir köşe. Peki, gelecekte nasıl bir plaj olacak? Ücretli hale gelirse, bu nasıl bir dönüşüm yaratır? Bu yazımda, Fethiye Karaot Plajı’nın geleceğine dair bir yolculuğa çıkacağım ve hep birlikte, plajların dönüşümünü düşündürtecek bir keşfe çıkacağız. Fethiye Karaot Plajı: Bugünün ve Yarının Anlamı Fethiye Karaot Plajı, doğal güzellikleriyle, sessizliğiyle ve berrak sularıyla özellikle sakinliği arayanlar için ideal bir nokta. Ancak, plajların popülerleşmesiyle birlikte değişen dinamikler, ücretli plajlar meselesini gündeme getirdi. Karaot gibi özel plajlar, turist sayısının artmasıyla birlikte…

Kısa cevap: Kargalar (Corvus spp.) yaban hayvandır; “evcil karga” biyolojik olarak doğru bir ifade değildir. İnsanla yakınlaşmış, elde büyütülmüş veya rehabilitasyonda geçici olarak insanla yaşayan kargalar olabilir; ancak bu evcilleştirme değil, en iyi ihtimalle “evcilleştirmeden bağımsız, bireysel uysallaşma”dır. Birçok ülkede yaban kuşlarını sahiplenmek yasaktır; etik ve refah açısından da ciddi tartışmalar vardır. Evcil Karga Var mı? Veriye ve Topluma Bakan İki Farklı Pencere Merhaba! Konulara tek bir gözlükle bakmayı sevmeyenlerdenim. “Evcil karga var mı?” sorusu kulağa basit gelse de, iş genetiğe, davranış bilimine, hukuka ve toplum yaşamına uzanıyor. Hadi birlikte masaya yatıralım: Veriye dayalı (stratejik–analitik) yaklaşım neler söyler, insan ve…

Hipotenüsü Kim Buldu? Bir Matematiksel Yolculuk Bir tarihçi olarak, geçmişin derinliklerine inmek ve insanlığın entelektüel serüvenindeki büyük anları anlamak her zaman bana ilham verir. Ancak bazı buluşlar var ki, tarihsel bağlamda derinleşmek o kadar karmaşıktır ki, kimlerin gerçekten bu buluşa katkı sağladığını ve bu keşfin toplumları nasıl dönüştürdüğünü anlamak, sadece matematiksel değil, aynı zamanda kültürel bir keşif yolculuğuna çıkmayı gerektirir. Hipotenüs de tam olarak böyle bir buluş olma özelliğine sahiptir. “Hipotenüsü kim buldu?” sorusu, sadece bir matematiksel keşfi değil, tarih boyunca matematiksel bilginin nasıl birikerek bugüne geldiğini gösteren bir yolculuktur. Hipotenüs ve Antik Dünyanın Matematiksel Bilgisi Hipotenüs kavramının ne zaman…

Konsept Hediyelik Ne Demek? — Psikolojinin Penceresinden Anlamın Arayışı Bir psikolog olarak, insanların neden hediye verdiğini, neden bazı nesnelere anlam yüklediğini, hatta neden bir “konsept” çerçevesinde duygularını ifade etmeye çalıştığını uzun zamandır merak ederim. Çünkü bir hediye, sadece alınan bir eşya değil, duyguların görünür hâlidir. “Konsept hediyelik” kavramı, işte tam da bu görünürlük arzusunun modern bir tezahürüdür: insanın duygularını estetik, sembolik ve sosyal bir bağlamda düzenleme çabası. Konsept Hediyelik: Sadece Eşya Değil, Duygusal Senaryo Günümüz insanı, yalnızca bir hediye almakla yetinmez; o hediyenin hikâyesi olmasını ister. Bir kahve seti, yalnızca kahve içmek için değildir; birlikte geçirilen sabahların, paylaşılan sessizliklerin metaforudur.…

Helyograf Fotoğraf Nedir? Işığın Hafızasında İnsan Psikolojisine Bir Yolculuk Bir psikolog olarak, insanların görsel deneyimler karşısında neden bu kadar derinden etkilendiklerini uzun süredir inceliyorum. Görüntü, yalnızca retinaya düşen bir ışık oyunundan ibaret değildir; o, belleğin, duyguların ve kimliğin birleşim noktasında var olan bir anlam örüntüsüdür. Bu bağlamda “helyograf fotoğraf nedir?” sorusu, yalnızca bir teknik tanımın ötesine geçer. Çünkü helyografi —ışığın izini maddeye kazıyan ilk fotoğraf tekniği— insanın “anı yakalama” dürtüsünün tarihsel kökenidir. Bu dürtü, modern psikolojinin temel motivasyonlarından biri olan “kalıcılık arayışı” ile doğrudan bağlantılıdır. Işığın İzinde: Helyografinin Doğuşu Helyograf, 19. yüzyılın başlarında Joseph Nicéphore Niépce tarafından geliştirilen, ilk kalıcı…

Helezon Yay Kesilirse Ne Olur? Gücün Gerilimi Üzerine Bir Siyaset Bilimi Denemesi Bir siyaset bilimci için “helezon yay” yalnızca fiziksel bir nesne değil, toplumsal düzenin dinamik dengesinin metaforudur. Yay, güçle düzen arasındaki gerilimi temsil eder: bastırıldığında direnç üretir, serbest bırakıldığında enerji açığa çıkar. Peki, bu helezonik yay kesilirse ne olur? Yani toplumun gerilim üretme, tepki verme, dönüşme yeteneği ortadan kaldırılırsa? Gücün Mekaniği: İktidarın Yayını Kim Tutar? Modern siyaset kuramı, iktidarı sabit bir kuvvet olarak değil, ilişkisel bir enerji alanı olarak görür. Michel Foucault’nun sözleriyle, iktidar “her yerdedir” çünkü her ilişki biçimi bir iktidar devinimi taşır. Helezon yay bu anlamda, devletin,…

Helal ve Haram Nedir? Etik, Epistemoloji ve Ontolojinin Kesişiminde Bir Felsefi Okuma Bir Filozofun Gözünden: Helal ve Haramın Düşünsel Kökenleri Bir filozof için her kavram, sadece bir tanım değil; bir varlık sorusunun yankısıdır. “Helal” ve “haram” da bu bağlamda yalnızca dinî emirlerin değil, insanın ahlaki varoluşunun derinliklerine uzanan iki kutuptur. Bu iki kavram, yaşamın en basit eylemlerinden —yemekten, konuşmaktan, dokunmaktan— insanın kendi varlığını anlamlandırma biçimine kadar her şeyi kuşatır. Felsefi açıdan bakıldığında, helal ve haram yalnızca “yapılabilir” ve “yapılamaz”ın ötesinde, insanın iyiyle kötü arasındaki sürekli müzakeresinin dilidir. Etik Perspektif: Eylemin Değerini Belirleyen Nedir? Etik düzlemde “helal” ve “haram”, insan davranışlarının…

Samuray Ruhu Nedir? Gerçek Cesaret mi, Yoksa Tarihin Parlatılmış Bir Masalı mı? Kabul edelim: “Samuray ruhu” dendiğinde aklımıza onur, cesaret, sadakat ve disiplin gelir. Fakat hiç düşündünüz mü, bu kavram gerçekten o kadar yüce mi, yoksa tarih tarafından parlatılmış bir efsaneden mi ibaret? Belki de “samuray ruhu” dediğimiz şey, bugünün bireysel özgürlük anlayışına taban tabana zıt bir disiplin mitidir. Peki biz neden hâlâ bu kavrama hayranlıkla bakıyoruz? Bir Mitin Doğuşu: Onur ve İtaat Arasında Samuray ruhu — yani “Bushido” — Japonya’nın feodal döneminde, savaşçı sınıfın yaşam rehberi olarak ortaya çıktı. Sözde yedi temel erdem üzerine kuruluydu: doğruluk, cesaret, merhamet, saygı,…