Günlük Sofra Notları Yazılar

Kanın Rengi Nedir? “Mavi damar” masalını rafa kaldıralım Hazır tartışma çıkaracak bir cümleyle başlayayım: İnsan kanı mavi değildir, hiç olmadı. Yine de ders kitaplarında, çizgi filmlerde, hatta bazı sağlık yazılarında bile “toplardamardaki kan mavidir” söylemine rastlıyoruz. Bu, iyi niyetli ama yanlış bir sadeleştirme. Üstelik bilimi bulandırıyor. Gelin, bu kronik yanılgıyı parçalarına ayıralım; kimyanın ne dediğine, gözümüzün bizi nasıl yanılttığına ve kültürel mitlerin bu hatayı neden ısrarla sürdürdüğüne birlikte bakalım. Kısa cevap: Kan her zaman kırmızıdır; oksijenliyken daha parlak, oksijeni azaldığında koyu kırmızıdır. Damarların mavi görünmesi optik bir yanılsamadır. “Kırmızı”nın bilimi: Hemoglobinin imzası Kanın rengi, büyük ölçüde alyuvarlarımızdaki hemoglobin adlı proteinden…

Kan Kanseri Yaşam Süresi Ne Kadardır? Bilimin Işığında Gerçeklerle Yüzleşmek Kan kanseri… Adını duymak bile çoğu insanın yüreğini sıkıştırır. Belki bir yakınınız bu hastalıkla mücadele ediyor, belki de sadece merak ediyorsunuz: “Kan kanseri olan biri ne kadar yaşar?” Bu soru basit gibi görünse de arkasında genetikten immünolojiye, tedavi teknolojilerinden yaşam tarzına kadar uzanan geniş bir bilimsel dünya var. Gelin bu soruya birlikte, anlaşılır ama bilimsel bir mercekten bakalım. Kan Kanseri Nedir? Kısa Bir Tanım Hücrelerin Kontrolden Çıkışı Kan kanseri, kan hücrelerinin anormal şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir hastalık grubudur. Normalde kemik iliğinde üretilen kan hücreleri kontrollü bir şekilde büyür, gelişir…

Kamu Memurları Kimler? – Geleceğin Devlet İnsanlarına Dair Vizyoner Bir Bakış Merhaba fikir yolcuları! 🚀 Bugün sizlerle hem bugünün hem de geleceğin temel yapı taşlarından birini konuşacağız: kamu memurları. Ama bu yazı klasik “memur kimdir, ne yapar?” kalıbında değil; biraz vizyoner, biraz da beyin fırtınası kıvamında olacak. Çünkü çağ değişiyor, devletin yapısı dijitalleşiyor, insan beklentileri dönüşüyor. Peki kamu memurluğu kavramı bu hızlı değişime nasıl ayak uyduracak? Erkeklerin stratejik ve analitik bakışını, kadınların insan merkezli ve toplumsal yönlü sezgilerini harmanlayarak geleceğin kamu çalışanlarını hayal edelim. Kamu Memurları Kimlerdir? Bugünün Tanımı Kamu memurları, devletin yürütme gücünü temsil eden, kamu hizmetlerini vatandaş adına…

Gül Kurusu Nasıl Kullanılır? Edebiyatın ve Renklerin Dönüştürücü Gücü Bir edebiyatçının bakış açısıyla, kelimelerin gücü yalnızca anlamlarıyla sınırlı değildir. Her kelime, bir duygu, bir çağrışım, bir atmosfer yaratma gücüne sahiptir. Aynı şekilde, renkler de kelimeler gibi bir anlatının bir parçasıdır; her bir renk, yazılı metinlerde bir dünyayı, bir düşünceyi veya bir karakterin içsel dünyasını yansıtabilir. Gül kurusu rengi, söz konusu bir renk olunca, hemen zihnimizde zarafet, nostalji ve ince bir hüzünle özdeşleşir. Ama bu renk, yalnızca estetik bir tercih değil, aynı zamanda edebi bir anlatının gücünü artıran bir araçtır. Peki, gül kurusu nasıl kullanılır? Gül kurusu, sıcak ve soğuk tonların…

Güdüleme Yöntemi Nedir? Ekonomik Davranışın Görünmeyen Motoru Bir ekonomist için her insan davranışı, sınırlı kaynaklar karşısında yapılan bir seçimdir. Bu seçimlerin ardında yatan itici güç ise çoğu zaman “güdüleme”dir. Güdüleme yöntemi, bireyleri belirli hedeflere yönlendiren, ekonomik kararları şekillendiren ve toplumsal üretkenliği artıran dinamik bir mekanizmadır. Ekonominin temelinde sadece paranın değil, insan davranışlarının da bir denge unsuru olduğu düşünülürse, güdüleme yöntemleri ekonomik sistemin sessiz motoru olarak karşımıza çıkar. Ekonomik Perspektiften Güdüleme: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Rasyonalitesi Ekonomi biliminin çıkış noktası, kaynakların sınırlı olduğu, ancak insan ihtiyaçlarının sınırsız olduğudur. Bu dengesizlik, bireyleri tercih yapmaya, yani seçim maliyetlerini değerlendirmeye zorlar. Güdüleme yöntemi tam…

Gözünü Gözlemek Ne Demek? – Ekonominin Görünmeyen Denge Noktası Bir ekonomist için her eylem, bir tercih, her tercih de bir maliyettir. Kaynakların sınırlılığı, insanın her zaman seçim yapmaya mecbur olduğu gerçeğini ortaya koyar. İşte tam bu noktada, “Gözünü gözlemek” deyimi, yalnızca bir halk söylemi değil, aynı zamanda iktisadın ruhunu yansıtan metaforik bir anlatımdır. Ekonomik düşüncenin kalbinde, dikkatle izleme, doğru anda hamle yapma ve riskleri ölçme vardır. Gözünü gözlemek, bir anlamda piyasayı, fırsatları, rakipleri ya da hatta kendi arzularını dikkatle izlemektir. Bu deyim, modern ekonomideki “rasyonel birey” modelinin insani yansıması gibidir: Gözünü gözlemek, dikkatle bekleyen, analiz eden, zamanı kollayan bir ekonomik…

İlk Deniz Kaptanı Kimdir? Uygarlığın Ufuklarını Aşan İnsanlık Serüveni Deniz… Sonsuz mavilikleri, bilinmezlikleri ve keşifleriyle insanlığın en eski hayallerinden biri. Dalgaların ardında ne olduğunu merak eden insan, yüzlerce yıl boyunca denizlere açılarak dünyayı tanıdı, medeniyetleri birbirine bağladı ve ufkunu genişletti. Ancak bu büyük yolculuğun bir de öncüsü vardı: insanlığın ilk deniz kaptanları. Peki, gerçekten tarihte “ilk deniz kaptanı” kimdi? Gelin, geçmişin sisli sularında birlikte bir yolculuğa çıkalım. Uygarlığın Başlangıcında Denizciliğin İzleri Denizciliğin tarihi, insanlık kadar eskidir. Arkeolojik bulgular, Mezopotamya ve Mısır’da milattan önce 4000’lere kadar uzanan gemi tasvirlerini gösterir. Bu dönemde insanlar, sazlardan yapılan basit teknelerle nehirlerde ve kıyı boyunca…

Boşvermek Bitişik mi Ayrı mı? Geleceğe Dair Bir Dil Yolculuğu Dil… İnsanlık tarihi boyunca düşüncelerimizin şekillendiği en güçlü araç. Kelimeler sadece anlam taşımaz; aynı zamanda duygularımızı, bakış açımızı ve hatta geleceğimizi de şekillendirir. Bugün kulağa basit gibi gelen bir sorunun ardında yatan derinliği konuşalım: “Boşvermek bitişik mi ayrı mı yazılır?” Cevap kulağa kolay gelebilir ama aslında bu kelime, gelecekte nasıl düşündüğümüzü, olaylara nasıl tepki verdiğimizi ve iletişim kurma biçimimizi bile değiştirebilecek kadar güçlü bir anlam taşır. Hazırsan, birlikte bir beyin fırtınasına çıkalım. — Dil Değişirse, Düşünce de Değişir İlk cevabı net verelim: “Boşvermek” bitişik yazılır. Çünkü bu kelime, “boş” ve…

Göyük Ne Demek TDK? Varlığın Katmanlarına Dair Felsefi Bir İnceleme Bir filozofun bakışıyla dünyaya yönelmek, kelimelere yalnızca anlam değil, bir varlık kazandırmak demektir. Göyük kelimesi, Türk Dil Kurumu’na göre “höyük”, yani “insan eliyle oluşmuş toprak yığını, tarihî yerleşim kalıntısı” anlamına gelir. Ancak bu tanım, yalnızca yüzeyde kalır. Felsefi olarak göyük, geçmişin sessiz bir tanığı, insan varoluşunun toprakta bıraktığı izdir. Bu yazıda göyük kavramını etik, epistemolojik ve ontolojik perspektiflerden inceleyerek, bir kelimenin içinde saklı olan düşünsel derinliği keşfetmeye çalışacağız. Ontolojik Perspektiften Göyük: Varlığın Toprağa Dönüşü Ontoloji, yani varlık felsefesi, “var olmak ne demektir?” sorusuyla başlar. Bu sorunun cevabı, göyük kavramının özünde…

Görüldüsü Kapalı Olan Birinin Mesajı Görüp Görmediğini Nasıl Anlarız? Dijital Sessizliğin Felsefesi Bir filozof için “görülme” sadece bir bildirim değil, insanın varlıkla kurduğu ilişkinin dijital izdüşümüdür. Artık gözle değil, ekranla görüyoruz; dokunarak değil, mesajla iletişim kuruyoruz. “Görüldüsü kapalı olan birinin mesajı görüp görmediğini nasıl anlarız?” sorusu, yalnızca teknolojik bir merak değil, modern insanın iletişimdeki belirsizlikle baş etme biçimidir. Bu soru, bilgi, ahlak ve varoluş üzerine derin felsefi anlamlar taşır. Çünkü “bilinmemek” çağında yaşıyoruz — herkesin çevrimiçi olduğu, ama kimsenin gerçekten görünmediği bir çağda. Ontolojik Perspektif: Görülmemek de Bir Görülme Biçimi midir? Ontolojik olarak “görülme” var olmanın dijital biçimidir. Sosyal medya,…